Mert ELAM-AJANSSPOR
Fenerbahçeli taraftarların son üç lig maçında alınan dokuz puanı görünce keyifli mesut olduklarını düşünüyorum. Hele ki Mesut Özil transferinin eli kulağında olduğunun lanse edilmesi onların dönemin geri kalanına daha iyimser bakmalarına vesile oluyordur. Şimdiden belirteyim işbu yazı medyada yer alan yorumların tersine bir Mesut Özil güzellemesi içermiyor. Bilakis Fenerbahçe’nin neden onu transfer etmemesi gerektiğine odaklanıyor. Başlıyoruz…
10 aydan uzun müddettir maç temposundan uzak!
Mesut Özil Arsenal formasıyla son resmi maçına çıktığında takvim yaprakları 7 Mart 2020‘yi gösteriyordu. West Ham maçına birinci 11’de başlayan Türk asıllı futbolcu, 89 dakika oyunda kalmış, 1-0’lık galibiyeti getiren golün asistini yapmıştı. Pandemi periyodunda ise sırt ağrılarını münasebet göstererek ekip antrenmanlarına katılmadı. 2020-21 dönemi başında teknik yönetici Mikel Arteta onu Premier Lig ve Avrupa Ligi takımına dahil etmedi. Yani bu dönem maç takımlarına giremedi. Futboldan 10 ay uzak kalmış bir Mesut Özil‘in geri dönüşü çok kolay olmayacaktır. Çünkü artık devre ortası kampı diye bir şey de kalmadı, lig maratonu tüm süratiyle devam ediyor. Maç temposunu yakalayana kadar ligin ikinci yarısının ortalarına gelinecektir. Haliyle kısa vadede işleri değiştirmesi pek mümkün değil bana kalırsa.
Emery’nin Mesut teşhisi: “Aidiyeti ve fizikî kalitesi kâfi değil”
Mesut Özil son periyotta üç farklı teknik adamla çalıştı: Unai Emery, Freddie Ljungberg ve Mikel Arteta. Süreksiz olarak gelen ve yalnızca 6 maç misyonda kalan Ljungberg’i bir kenara bırakırsak Emery ve Arteta’yla büyük sorunlar yaşadı. Arteta hala misyonda olduğu için Mesut’la ilgili çok eleştirel sözler kullanamıyor haliyle. Fakat Emery’nin kelamları Mesut’un içinde bulunduğu durumu gözler önüne seriyor.
Bir röportajında Mesut Özil’in aynaya bakması gerektiğini söyleyen İspanyol teknik adam, “Ona yardım etmek için elimden gelenin en iyisini yaptım. Onun ekibe dahil olması konusunda her vakit müspet yaklaştım ancak onun takındığı tutum, aidiyeti kâfi değildi” tabirlerini kullandı.
Emery’nin onu kullanmama nedenlerinden biri de fizikî olarak rakiplerinin bir oldukça gerisinde olmasıydı:
“O çok iyi bir oyuncu, bu çok açık. Fakat Premier Lig’deki fizikî beklenti çok yüksek. Günümüz futbolunun en iyi isimlerine nazaran biraz geride kaldı. Bazen Arsenal onunla daha iyi oynuyor ama başka vakitler çok fazla fark yarattığı söylenemez.”
Emery’nin bu açıklamasını okuyup bana şunu diyebilirsiniz: “Süper Lig’in fizik düzeyiyle Premier Lig’inki bir mi? Burada Mesut’un ölüsü iş yapar.” Bu kısmen haklı bir argümandır. Fakat Erol Bulut’un Fenerbahçe’si için değil.
Topu isteyen değil rakibe veren anlayışta işi sıkıntı
Erol Bulut Fenerbahçe’sinin bu dönem yarattığı fark ne akan oyunda, ne pas oyununda, ne de hamle futbolundan geldi. Genç teknik adamla birlikte duran topları çok verimli kullanan, topu almaya pek niyetli olmayıp orta alanda kaptığı toplarla direkt hamleler yapmayı ana planı haline getirmiş bir Fenerbahçe’den bahsediyoruz.
Sarı lacivertliler bu dönem birinci 16 maç sonunda %51.4 topla oynama oranıyla bu alanda Konyaspor’la birlikte ligin en iyi altıncı ekibi. Pas yüzdesinde ise durum daha da makûs. %81.9 ile 8. sıradalar.
Fenerbahçe’nin bu dönem iyi oynayıp sonuç aldığı maçların birçoklarında topu rakibe bıraktığını görüyoruz. Bunu elbette Erol Bulut istiyor. Kadıköy’de Trabzonspor’u 3-1 mağlup ettikleri maçta topla %47.6 oranında oynadılar. Galatasaray’la 0-0 berabere kalınan dönemin üçüncü maçında da %41.1 ile daha tesirli bir performans sergilemişlerdi. 4-1 kazanılan Başakşehir maçında topla daha fazla oynayan imgede olsalar da Başakşehir’in 74. dakikadan itibaren 9 kişi oynadığını unutmayalım. O maçın 11’e 11 oynanan kısmında topu katiyen istemeyen, ön alanda Thiam-Ademi ikilisinin başlattığı presle toplar kapıp direkt atağı kovalayan bir grup izlemiştik. 5-1 kazanılan Gençlerbirliği maçında Fenerbahçe’nin topla oynama oranı %45.4’tü. Son Alanyaspor maçı ise bu anlayışın en uç noktası oldu. Fenerbahçe rakibine nazaran çok daha net durumlara girdi. Hatta şuta dönüşmeyen yüzde yüzlük gol durumları vardı.
Pekala ana oyun planında topa sahip olmak istemeyen (Bazı maçlar istese de istemese de topa sahip olmak zorunda kalacak elbette) ve hamle ile orta alandaki oyuncuların fizik gücüyle, kapılan toplarla fark yaratan kadroda Mesut Özil’i nasıl kullanmayı düşünüyor Erol Bulut? Onu Pelkas üzere, Mert Hakan üzere koşturabilecek mi? Doğal ki hayır. Şayet ekibinizde Mesut Özil üzere bir yıldız varsa kadrosu ona nazaran kurarsınız. Lakin devre ortası gelen bir oyuncunun etrafına ekip kurmak ne kadar mantıklı takdirinize bırakıyorum.
Mevcut sistemde Sosa, Perotti üzere fizik gücü düşük oyunculara bir gereksinim kalmıyor. Bütün yük Ozan Tufan ve Luiz Gustavo’nun üzerinde olacak. Gustavo her ne kadar kendine çok iyi baksa da onun temposu geçtiğimiz yıllardaki üzere değil.
Erol Bulut, Mesut Özil sonrası anlayışını değiştirir mi? Sanmıyorum…
Ya Erol Bulut kendisini bugünlere getiren oyun ideolojisini bir kenara bırakıp Mesut Özil’e nazaran bir anlayış geliştirecek. Ya da… Yadası yok. Geliştiremezse kadroda kalma talihi da yok.
Yeni bir oyun ideolojisi geliştirmesinin pek mümkün olmadığını düşünüyorum. Beğendiği teknik adamlar ortasında Aykut Kocaman ve Allegri üzere isimler var. Yeni Malatyaspor’un başındayken Milliyet’ten Senad Ok’a verdiği röportajda motamot şu tabirleri kullanmıştı:
“Düzgün hamle yaptığınızda o maçı kazanırsınız tahminen lakin iyi savunma yaptığınızda amaca ulaşırsınız.“
Her şey tamamdı da tek eksik Mesut Özil miydi?
Yazının bu kısmına kadar geldiyseniz size bir soru: Birinci 16 hafta itibariyle Fenerbahçe’deki en büyük sorun 10 numarada yaratıcı bir oyuncu olmaması mıydı?
Benim buna yanıtım koca bir HAYIR. Fenerbahçe dönem başında o bölgeye Mert Hakan Yandaş ve Pelkas’ı transfer etti. Elinde genç Ömer Faruk Beyaz da var. Hatta Sosa ve Ozan da o bölgede oynayabiliyorlar. Kadronun geri kalan bölgelerinde oynayan futbolcular kusursuz performanslar sergileyip de 10 numarada oynayan futbolcular mı işi bozuyor? Yoksa Fenerbahçe’nin daha derin problemleri mı var? Fenerbahçe’nin sorunu transferlerin birçoklarının Erol Bulut’un oyun anlayışına yönelik isimlerden yapılmaması ve ekipteki doku uyuşmazlığı. Mesut Özil bu yaraya merhem olmayacak. Tersine yarayı daha da derinleştirecektir.
Yaş ortalaması artıyor!
Saha dışı faktörlere geçmeden evvel bir hususa daha değinmek istiyorum. Fenerbahçe’nin mevcut takımının yaş ortalaması 28.4. Ligin en yaşlı 4. ekibi konumundalar. Grubun en genci (17) Ömer Faruk Beyaz büyük ihtimalle biten mukavelesini uzatmayıp kadrodan ayrılacak. Ozan Tufan (25) ve Altay Bayındır’ın (22) yurt dışına transferleri konuşuluyor. 32 yaşındaki bir Mesut grubun yaş ortalamasını iyice üst çekecektir. Esasen yaz devrinde Cisse (35), Sosa (35), Perotti (32), Valencia (31), Gökhan Gönül (36), Caner Erkin (32) üzere 30 yaş üstü futbolcular transfer edilmişti. Her fırsatta alttan gelecek futbolcuları vitrine çıkaracağını söz eden Fenerbahçe Lideri Ali Koç’un Mesut atılımı kelamlarıyla paralellik göstermiyor.
Bu ekonomik sistemde bu türlü bir maliyetin altına girmek mantıklı değil!
Gelelim işin ekonomik boyutuna. Arsenal’de vergi sonrası yıllık 12 milyon sterlin kazanan Mesut’un Fenerbahçe’ye ucuza mal olmayacağı aşikar. 5 milyon Euro diyen de var, 3.5 milyon Euro diyen de. Ve bu şekil transferlerin olmazsa olmaz mevzu başlığı: “Maaşı sponsorlar karşılayacak.” Bunu Finansal Fair-Play’e (FFP) nasıl yedireceklerine(!) bir türlü mana veremiyorum. Eninde sonunda Mesut Özil’e ödenen para Fenerbahçe’nin kasasından çıkmak zorunda.
Pekala tıpkı ezeli rakipleri Galatasaray ve Beşiktaş üzere, ekonomik olarak en berbat devrinden geçen Fenerbahçe nasıl olur da 32 yaşındaki bir futbolcuya yıllık 3 milyon Euro’dan fazla maaş vermeyi düşünür? Hatta bir adım ileriye götüreyim onunla 3.5 yıllık mukavele imzalaya kalkar? (Problem yalnızca ona bu paraları vermesi de değil birebir paraya geleceğe yatırım yapabilecekken buna tenezzül edilmemesi)
Türk futbolunun yahut Fenerbahçe’nin uzun vadede kurtuluşu Mesut Özil şekli transferlerde değil. Bunlar yalnızca günü kurtarmak için yapılan popülist ataklar. Aslında Ali Koç 24 Ekim’deki Divan Heyeti Toplantısı’nda nasıl davranmaları gerektiğini çok iyi özetliyordu:
“Bankalar Birliği mutabakatımızı yaptığımız vakit her manada her kuruşumuzu, her yatırımı önemli manada gözden geçirmek durumundayız. Zira küçülmek durumundayız, bunun kaçarı yok.“
Aralık ayı başında ise transferle ilgili şunları söylemişti Fenerbahçe Lideri: “Devre ortasında elden oyuncu çıkarmazsak çok fazla transfer yapacak hareketimiz yok.”
Fenerbahçe devre ortasında birtakım oyuncularıyla yollarını ayırıp bonservis geliri elde edebilir natürel ki. Lakin bu ekonomik tertipte yüklü olarak ileride gelir elde edemeyeceği futbolculara (Mesut, Sokratis vs.) yatırım yapması ve ekibin yaş ortalamasını iyice üst çekmesi mantıklı gözükmüyor.
Deva şampiyonlukta değil oyuncu yetiştirmede!
Üstün Lig kulüplerinin artık üretim modeline geçmesi gerekli. Şu anda ise tek maksat ne olursa olsun şampiyonluk. Zira taraftar bu türlü istiyor. İdareler de Şampiyonlar Ligi’nden gelecek yüklü geliri düşünerek bütün harcamalarını bu tarafta yapıyor. Pekala iki dönem sonra şampiyonumuz Şampiyonlar Ligi’ne ön eleme oynayarak gitmek zorunda kaldığında ne olacak? Kadrolarımızın ön elemelerdeki performanslarına bakarsak o gelirden de olmaları yüksek ihtimal.
O vakit ne yapmalı? Şampiyonlar Ligi gelirinin garanti olmadığı noktada oyuncu yetiştirip onları Avrupa’ya ihraç etmek ana emel olmalı. Bugün Ajax bir dönemde 218 milyon Euro’luk futbolcu satışı yapabiliyor. Bizim ekiplerin Şampiyonlar Ligi’nden alacağı azamî para ne kadar biliyor musunuz? En fazla 40 milyon Euro. Ki onun da garantisi yok. Alırsa da yalnızca bir ekip alıyor. Pekala genç yetiştirip onları Avrupa’ya pazarlamak? Türk futbolu kurtulacaksa bu anlayışla kurtulacak. Yoksa Falcao’yu, Mesut Özil’i, Pepe’yi getirerek bir arpa uzunluğu yol alamazsınız.
Gelirler azalmaya devam edecek!
Bir de işin enteresan yanı, kulüplerin gelirleri de evvelki yıllara nazaran bir oldukça düştü, yükümlülükleri arttı. Yayıncı kuruluş her dönem indirim talebiyle geliyor. Üstüne bu dönem ekip sayısı 21’e çıkınca kulüplerin eline geçecek para kıymetli ölçüde azaldı. Pandemi nedeniyle statlara seyirci alınmıyor, maç günü gelirleri yok denecek kadar az. Takımında en az 12-13 yabancı olan kulüplerimize döviz kuru da yardımcı olmuyor. Pekala tüm bunları alt alta koyduğunuzda Mesut Özil transferi aklınıza yatıyor mu?
İki farklı teknik adamı da ikna edemedi!
Mesut Özil, Emery ile yollar ayrılıp Arteta ile anlaşıldığında, “Emery ile çok güç vakitler yaşadım. Fakat artık her şey değişti. Çok memnunum. Tertipli oynuyorum ve her şey hoş gidiyor” demişti. Ama günün sonunda Arteta da ona güvenmedi ve onu Premier Lig ile Avrupa Ligi takımına almadı. Meseleler yaşayan bir futbolcudan bahsediyoruz. Türkiye’deki baskı ortamını ve işin magazin tarafının ne kadar ön planda olduğunu düşündüğünüzde de Mesut Özil’i ve Fenerbahçe’yi kolay bir imtihanın beklemediği açık.
“Peki bu transferin hiç mi yararı yok arkadaşım” dediğinizi duyar gibiyim? En başta söylediğim üzere, ben o kısma girmeyi tercih etmedim. Esasen bugün toplumsal medyaya girin, köşe yazılarına bakın, programları izleyin, bu transferi ballandıra ballandıra anlatan birçok şahsa rastlayabilirsiniz.
Ali Koç hayatının kumarını oynamaya hazırlanıyor!
Sonuca gelecek olursak yaz periyodunda yapılan 18 transferle adeta sıfırdan bir ekip kuran Fenerbahçe, bu işi iyi yapmadığını düşünmüş olacak ki devre ortasında da bu usul atılımlara yöneliyor. Benim hissettiğim, Ali Koç artık Fenerbahçe’nin geleceğini düşünmüyor. Bu dönem, birinci iki dönem yaşanan başarısızlıkların akabinde tabiri caizse karizmayı kurtarmaya çalışıyor. Yani birden fazla lider ve yönetici üzere, sıklıkla eleştirdiği Aziz Yıldırım üzere, bugünü düşünüyor, geleceğe dair bir vizyon göstermiyor.
Kruse’nin kontratını tek taraflı feshetmesinin akabinde “Hayatının pokerini oynadı” demişti Ali Koç. Elini iyi saklayan Kruse oyunun sonunda kazanan taraf olmuştu. Bakalım Mesut Özil atılımıyla hayatının kumarını oynamaya hazırlanan Ali Koç, Kruse üzere kazanan tarafta mı olacak? Daima berabere göreceğiz…
Ajansspor
