Adım adım yayın krizi… İpler koptu mu?

AJANSSPOR – HABER

Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) ve yayıncı kuruluş ortasındaki beIN Sports ortasındaki kriz bugün Nihat Özdemir’in “Yeni yayın ihalesi yapacağız” açıklaması ile yeni bir boyut kazandı. Pekala bu sürece nasıl gelindi? İşte adım adım kriz ve yaşananlar…

Geçen dönem pandemi nedeniyle liglere orta verilmesi sonrası TFF Lideri Nihat Özdemir, 16 Mayıs 2002’de bir televizyon kanalına verdiği söyleşide beIN Sports’un kendilerinin startejik ortakları olduğunu söyleyerek şu açıklamayı yapmıştı: “beIN Sports ile 5 yıllık mukavelemiz var. 2 yıl daha devam edecek. Son 3 ay haricinde ödemelerde sorun yok. Kendileriyle görüşüyoruz. Onlar da haklı olarak reklam gelirlerinin olmadığını söylüyorlar maçların olmadığı bu kısımda. Kendileriyle görüşüyoruz. Türkiye’ye çok büyük yatırım yaptılar. Bizim stratejik ortaklarımızdan biriler. Kendileriyle 2 yıl daha ortak bir halde çalışmaya devam edeceğiz.”

TFF Lideri Nihat Özdemir, 29 Temmuz 2020’de Harika Lig’de 2019-2020 dönemi için küme düşmenin kaldırıldığını ve gelecek dönemin 21 ekiple oynanacağını açıkladı. Alınan bu karara yayıncı kuruluş beIN Sports’tan reaksiyon geldi. Digiturk Spor İçeriklerinden Sorumlu Küme Lideri Saad Saleh Al-Hudaifi, “Kimse bize bu husustan bahsetmedi. Bizim için çok güç bir durum. Ligi bu halde yayınlamak kolay değil” diyerek krizin birinci işaretini verdi.

Yayıncı kuruluşun paraları ödememesiyle 2020-21 dönemi krizle başladı. Ekim ayında TFF Lideri Özdemir, yayıncı kuruluşa paraları ödemesi için 3. ihtarnemeyi çektiğini kamuoyuna açıkladı. İhtarnamede, “2020-21 dönemi için şu ana kadar ödenmesi gereken meblağdan ‘eksik kalan’ 83 milyon 300 bin doların tarafımıza tez olarak ödenmesine, aksi halde mukavele gereği yasal işlerin başlatılmasına” yazıyordu. Yayıncı kuruluşun ise bu davete kulaklarını tıkadı.

1 Eylül 2020’de yapılan TFF Mali Genel Heyeti’nde sunulan finansal rapora nazaran yayıncı kuruluştan alınmış yaklaşık 277 milyon Euro’luk teminat mektubu bulunuyordu. “Yayıncı kuruluş ödemeleri aksattığında yahut yayın ihalesi kriterlerine uymadığında TFF neden bu teminatı devreye sokmadı?” sorusuna net bir cevap verilemiyordu.

Krizin bir türlü çözülememesi üzerine Fenerbahçe Lideri Ali Koç’un 14 Ekim 2020’de “Federasyon ile yayıncı ortasında garip bir bağ var” açıklamasını yaptı, Yayın ihalesindeki krizin yalnızca para konusu olmadığı, öteki boyutlarının da olduğu kulislerde konuşuluyordu. Argümana nazaran yayın ihalesindeki krizin perde ardında bir münasebetler ve güçler çatışması vardı.

Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, 17 Kasım 2020’deTFF Lideri Nihat Özdemir ve beIN Media Grubu’nun CEO’su Yousef Al-Obaidly ile bir ortaya geldi. Bakan Kasapoğlu, yapılan toplantının akabinde, TFF ile beIN SPORTS ortasındaki yayın mutabakatının sağlandığını söz etti.

Bakan Kasapoğlu, duyurmasına karşın resmi imzalar bir türlü atılmadı. Ödemeler konusunda kriz yaşanıyordu. Aralık ayında Kulüpler Birliği toplantısında yayıncı kuruluşu protesto etmek için maçların başında 1 dakikalik çabayı protesto etme kararı alındı ve uygulandı. Yayıncı kuruluş, grupların takımlarını ekrana vererek protestoyu sansür etmeye çalıştı.

17 Kasım’da TFF, yayıncı beIN Sports ile mutabakata varıldığını açıklamış ancak resmi imza bir türlü atılamamıştı. 29 Aralık’ta TFF resmi internet sitesinden mutabakatın imzalandığını duyurmuştu. Lakin anlaşılan ölçü duyurulmamıştı. Ajansspor özel haberiyle bu ölçüsü ortaya çıkardı. TFF ile yayıncı kuruluşun 2.6 milyar TL’ye el sıkışmıştı. Bu paranın yüzde 80’i 21 Üstün Lig ekibi ortasında paylaşılacak, TFF alt ligler, hakemler ve başka harcamalar için yüzde 20’lik bir hisse alacaktı.

Cumhuriyet gazetesi muharriri Arif Kızılyalın o devir bahisle ilgili bir yazı yazdı. Buna nazaran krizde Muhteşem Lig’de başkanlık yapan bir kişinin parmağı vardı. Kızılyalın’ın savına nazaran, Bakan Kasapoğlu’nun da bulunduğu ortamda 2 milyar 350 milyon lira artı 300 milyon Spor-Toto isim hakkı karşılığı el sıkışılmış, Katarlı beIN Sports, fiyatı kabul etmişti. İmzalar gecikmeyle atılmıştı. Zira Katarlı Yusuf el Obaidly, isim hakkı olan 300 milyonun kulüplere değil kendilerine verilmesini istemişti. Argümana nazaran de futbol dünyasının son 20 yılda yükselen kıymeti bir kulüp lideri Obaidly’ye el altından, “Türk futbolunu ederi 2.3 milyar bile değil” diyerek bir manada gazı vermiş, kapalı devre futbol söyleşilerinde de “Ekonomik koşullar berbat, 2.3 milyar da iyi sayı” demişti..”

Türk futbolunun içinden gelen birinin yayın gelirlerinin düşmesinde rol oynadığını argüman eden Kızılyalın, tıpkı kişinin kulüplerin değil Katarlıların hakkını savunduğunu söylüyordu: “Naklen yayın fiyatlarının birinci el sıkışılan 500 milyon dolardan 2.3 milyar TL’lere gerilemesinin mimarı aslında Katarlılar değil, Türk futbolunun içinden biri. Birebir kişi TFF’nin beIN Sports ile 80 milyon dolarlık alt ligler yayın hakkı için mahkemeleştiği ve kaybettiği süreçte pasif kalmış, ortalarda gözükmemiş, kulüplerin değil Katarlıların hakkını savunmuştu.”

14 Ocak’ta Ajansspor özel haberinde mutabakat sağlanmış gözükmesine rağmen krizi bitmediğini duyurdu. Argümana nazaran; pandemi nedeniyle sıkıntı günler geçiren Üstün Lig kulüplerine dayanak vermek için Spor Toto harekete geçti. Fakat, hukuksal olarak isim hakkını yayıncı kuruluş satıyordu. Kulüpler ile yayıncı kuruluş ortasındaki uyuşmazlık yüzünden isim hakkı konusunda gelişme yaşanmıyordu.

27 Ocak’ta Ajansspor özel haberiyle ödeme krizinin aşılmadığını bir sefer daha okuyanlarıyla paylaştı. Buna nazaran TFF ile beIN Sports ortasında mutabakat sağlansa da şimdi ıslak imza atılmamıştı. Zira TFF ve yayıncı kuruluş ortasında 1 dönem için ödenecek ölçü ortasında hâlâ mutabakat sağlanamamıştı. Bugüne kadar TFF’ye yapılan ödeme 800 milyon liraydı. Lakin geçen dönemle kıyaslandığında yapılan ödeme düşüktü. Yayıncının geçen dönem baz alındığında ödemelerin yüzde 65’nin yapılmış olması gerekiyordu. Yayıncı kuruluş, 2 milyar 300 milyon lirada, TFF’nin ise 2 milyar 600 milyon lirada diretiyordu. 20 Ocak’ta ödeme yapması gereken yayıncı kuruluş, tekrar kriz çıkarmıştı. TFF bunun üzerine ihtarname çekmişti.

Kriz sürerken TFF Lideri Özdemir, yeni yayın ihalesinin duyurusunu yaptı. Gelecek sene yayıncı kuruluşun kontratının bittiğini belirten Özdemir şu açıklamayı yaptı: “Yeni bir ihale sürecine gireceğiz. Bütün dünya yayıncı kuruluşlarını davet edeceğiz. Türkiye büyük bir nüfus, 83 milyon insan var. Bu sene 2020-2021 dönemi. 2021-2022’de bunların kontratı bitiyor. Şu anda dördüncü yılları, bir yılları daha var. Biz 2021’in haziran ayından itibaren ihale hazırlıklarıyla bir arada ilana çıkmak durumundayız. Bu yılın haziranı ile aralık ayı ortasında yeni yayıncı kuruluşun ihale evrakını hazırlayıp kamuoyuna çıkacağız. Bunu bütün ülkelere, bütün dünyadaki yayıncı kuruluşları ‘gelin ihaleye girin’ diye davet edeceğiz.”

Önümüzdeki günlerde mutabakat sağlanır mı bilemeyiz lakin yayın konusundaki krizin nasıl çözüleceği konusunda tam bir belirsizlik yaşanıyor.