Ligi 21 takıma çıkartan TFF çareyi hükmen yenilgide arıyor

Hüseyin Özkök-AJANSSPOR

Türkiye Futbol Federasyonu’nun (TFF) Türkiye’de giderek artan Covid-19 hadiselerine paralel olarak kulüplerde de sıklıkla görülmeye başlayan olaylar üzerine takımı 14 futbolcunun altına inen ekiplerin maçlarını ertelemek yerine talimatı değiştirerek hükmen mağlubiyet uygulaması getireceği haberlerinin giderek artması, tartışmalara yol açtı. TFF daha evvel 30 Eylül tarihinde yaptığı talimat değişikliğinde Ziraat Türkiye Kupası karşılaşmalarında takımı 14’ün altına inen grupların maçlarının ertelenmeyerek o kadronun hükmen yenik ilan edileceği açıklanmıştı. Tıpkı talimatın 21 Ekim’de değiştirilmesiyle eklenen Süreksiz 2. Unsurunda TFF, Harika Lig ve 1. Lig için de ekip takım sayılarında takımlarda muhakkak zorunluluklar getirdi. Bunda hedefin takımda test edilmiş oyuncu sayısını mümkün olduğunca arttırıp maçların ertelenmesinin önüne geçme niyetinin olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.

Yayınlanan talimatta ilgili unsurlar şu formda yer alıyor:

a) Test yaptırılması mecburî olan futbolculardan (Süper Lig ve TFF 1. Lig 30 futbolcu, Misli.com 2 ve 3. Lig 25 futbolcu) test sonuçlarına nazaran karşılaşmada misyon alacak futbolcu sayısının müspet olaylar sebebiyle 14’ün altına inmesi halinde, karşılaşma oynatılmayarak ileri bir tarihe ertelenir.

b) 2020 – 2021 Dönemi ikinci devresinin birinci resmi lig karşılaşmasından itibaren Üstün Lig ve TFF 1. Ligde bulunan kulüpler üstte belirtilen düzenlemeye ek olarak her bir resmi lig karşılaşmasından evvel işbu talimatta belirtilen mühletler içerisinde Lig statülerinin oyuncu uygunluğu kısmında belirtilen 01.01.2000 ve daha sonra doğmuş Türkiye A Ulusal Ekibinde oynama uygunluğu bulunan Genç futbolculardan en az 5 futbolcu daha olmak üzere toplam 35 futbolcularına test yaptırmak zorundadır.

c) 2020 – 2021 Dönemi ikinci devresinin birinci resmi lig karşılaşmasından itibaren Muhteşem Lig ve TFF 1. Ligde test yaptırması zarurî olan 35 futbolcudan test sonuçlarına nazaran karşılaşmada misyon yapacak futbolcu sayısının müspet hadiseler sebebiyle 14’ün altına inmesi halinde karşılaşma ileri bir tarihe ertelenir.

2019/20 dönemini ekipler hiçbir mağduriyet yaşamadan sonlandırıldığı halde bir ekip baskılara boyun eğerek ligden düşmeyi kaldırıp oynanıp bitmiş oyunun kuralını değiştiren ve ligi 21 ekibe ‘mahkum eden’ TFF, dönemin da normalinden 1 ay geç başlamasıyla fikirsizce yapılan uygulamaların artan olay sayısı ve ertelenen maçlarla adeta ‘bedelini ödemeye’ başladı. Federasyon, Haziran 2021’de başlayacak Euro 2020 öncesinde çok sıkışık bir takvimin olması nedeniyle ertelenen maçlara yer bulmakta giderek zorlanmaya başladı. Bundan sonra çok sayıda maçın erteleme ihtimalinin ortaya çıkması üzerine çaresiz kalan TFF, ertelemeyi ortadan kaldırıp talimatı yine değiştirerek Üstün Lig ve 1. Lig maçlarına kupada olduğu üzere hükmen mağlubiyet uygulaması getirmeyi planlıyor.

Türkiye Futbol Federasyonu’nu ve idaresinin vazifeye geldiklerinden bu yana en büyük sorunu öngörüsüzlük. Yayınlanan tüm talimatlar ve statüler öncesinden hiçbir şey öngörülemediği için eklerle adeta delik deşik olmasının yanında dönem devam ederken oyunun kurallarını daima değiştiren bir TFF idaresi ile karşı karşıyayız. O denli ki, bir gazeteci olarak artık TFF internet sitesini daima açık tutup F5 yaparak yapılan değişiklikleri kaçırmamaya çalışır durma geldik.

Halbuki pandemi nedeni ile çok sıkışan takvimi göz önüne alan UEFA da kendi tertipleri başlamadan evvel yayınladığı talimatlarla maça çıkamayan ekiplerin Denetim, Etik ve Disiplin Komitesi tarafında hükmen yenik ilan edilebileceğini duyurdu.

Hakikaten Galatasaray’da forma giyen Omar Elabdellaoui’nin Norveç’in UEFA Uluslar Ligi’nde 15 Kasımda Romanya ve 18 Kasım’da Avusturya ile deplasmanda oynayacağı maçlar öncesinde testinin olumlu çıkması sonrası Norveçli yetkililer tarafından 10 günlük küme karantinasına zorlanan Norveç Ulusal Takımı’nın ülke dışına çıkamaması nedeniyle Romanya maçı ertelenirken Avusturya maçı da ertelenme tehlikesi ile karşı karşıya kaldı. Tarih sıkışıklığı nedeniyle öbür bir tarihte oynanması güç gözüken bu karşılaşmalarda Norveç UEFA tarafından hükmen yenik sayılma tehlikesi ile karşı karşıya.

Hükmen mağlubiyetler konusunda görüşlerine başvurduğumuz spor hukuku alanında Türkiye’yi memleketler arası mecrada temsil eden, İsviçre’deki Memleketler arası Spor Tahkim Mahkemesi CAS’ın, Euroleague Basketbol Tahkimi’nin ve de Doha merkezli Katar Spor Tahkim Mahkemesi’nin tek Türk hakemi Avukat Emin Özkurt, şunları söylüyor:

“Bilindiği üzere insanlığı derinden etkileyen memleketler arası bir pandemi salgınını yaşıyoruz. Buna bağlı olarak spor dünyası da önemli aksamalar ve meselelerle karşı karşıya kalmaktadır. Futbolda olduğu üzere başka birçok spor branşında çok önemli sorunlar ortaya çıkmaktadır.

Bu noktada herkesin malumu olduğu üzere Covid-19 ile uğraş kapsamında uygulanabilecek yegane prosedür ise tedbir almaktır. Bilindiği üzere, TFF 1 Eylül 2020 tarihinde 2020-21 futbol dönemine yönelik Covid-19 Sıhhat Rehberi’ni yayınladı. Buna ek olarak, geçtiğimiz Ağustos ayında da TFF tarafından COVID-19 Salgını Nedeniyle Karşılaşmalarda Uygulanacak Önlemlere Ait Talimat yayınlandı.

Bu talimatın 7. unsuru uyarınca kadroların A kadro listesinde bulunan futbolculardan test sonuçlarına nazaran karşılaşmalarda vazife alacak olanların sayısı 14 futbolcunun altına inmesi halinde, karşılaşma oynatılmayarak TFF tarafından ileri bir tarihe ertelenir.

Lakin bugünlerde kamuoyunda bu hususun değiştirilerek, maçın ertelenmesi yerine 14 futbolcunun altına inen ekiplerin direkt mağlup sayılacağı konuşulmaktadır.

Belirtmek isterim ki, FIFA’nın açıkladığı Kılavuz Prensipleri uyarınca COVID-19 zorlayıcı sebep olarak kabul edilmiştir. Buna bağlı olarak TFF’nin kulüpleri milletlerarası bir zorlayan sebep nedeniyle mağlup sayması TFF ismine en kolay sistem olmakla birlikte çok önemli hak kayıpları doğuracak ve hukuk sistematiğinin bilakis bir karar olacaktır.

Futbol Disiplin Talimatı’nın ‘Talimatlara Muhalif Hareket’ başlıklı 46. Unsuru uyarınca futbol ile ilgili mevzuat kararlarını, TFF düzenlemelerini, futbol oyun kurallarını ihlal eden kişi yahut kulüpler, bu konuda başka ceza kararı bulunmadığı takdirde bu talimatta belirlenen disiplin cezaları ile cezalandırılır.

TFF bu mevzuat kararına dayanarak kulüpleri halihazırda kendi oluşturduğu COVID-19 Salgını Nedeniyle Karşılaşmalarda Uygulanacak Önlemlere Ait Talimatı’ndaki tedbirler çerçevesinde, denetleme ve bu tedbirlere zorlama gücüne sahiptir. Bu vazifesini yerine getirmek yerine direkt kulüpleri mağlup sayması halinde tüm pandemi sorumluluğunu kulüplerin omzuna bırakmış olacaktır.

Hasebiyle, kelam konusu hususun değiştirilmesi ve kulüplerin mağlup sayılması yerine, TFF’nin COVID-19 tedbirlerini ve bu tedbirlere ait kulüplerin üzerindeki kontrol ve yaptırımlarını sıkılaştırarak maçların daha az olumlu hadise ile oynanmasını sağlaması daha yerinde olacaktır. Aksi takdirde kulüpler önemli hak kayıpları ile karşı karşıya kalacaktır.”