Şenol Güneş: “Hamsi limonuyla top sektirirdik”

A Ulusal Grup Teknik Yöneticisi Şenol Güneş; hayalleri, hasret duyduğu çocukluk yılları, Üniversite, Trabzonspor günleri ve Ulusal Kadro mesleği ile ilgili açıklamalarda bulundu.

Şenol Güneş, 1952 yılında kilim dokumacısı bir baba ile konut hanımı annenin beş çocuğundan biri olarak Trabzon’da eski, ahşap bir konutta dünyaya geldi.

Kelama, “Bugün bakınca yoksul görünen lakin huzurlu, keyifli bir mahalle havası vardı benim çocukluğumda…” diye başlıyor Güneş… Çocukluk günlerine büyük bir hasret duyduğunu vurgulayarak anlatıyor: “Oyuncağımız olmadığından hobimiz top ve misket oynamaktı. Kendi ortamızda mahalle ortası maçlar oynanırdı. Ailece yakın kazalara pikniğe, denize girmeye giderdik. Hem de karşılaşma yapardık. Daima birlikte yaptığımız bu seyahatler bugünkü profesyonel deplasmandaki maçlar üzere olurdu! Toplumsal durumumuz itibariyle kent dışına çıkma bahtımız olmadığından kıyıda bir yanda Kaçkar Dağları’nı bir yanda Yoroz Burnu’nu görüyordum. Güneş Kaçkarlar’dan doğar, Yoroz’dan batardı. Benim ufkum da o kadardı… Fakat hayallerim büyüktü. Radyoda muvaffakiyet öykülerini dinleyip her ne olacaksam onda en iyi olmanın hayallerini kuruyordum…”

Pekala hayalleri nelerdi?

Güneş, “15 yaşımdan evvel hiçbir yeri görmeyen bir kişi olarak daima uzakları düşünüyordum” diye yanıtlıyor. Mahalle ortasında futbol ekipleri kuruyor, çeşitli yaş kümeleriyle maçlara katılıyordu. Güneş’in başarılı performansı amatör grupların ilgisini çekiyordu. Fakat babası futbol oynamasına karşıydı. Maddi durumları iyi olmadığından ayakkabıları eskitiyordu! Ortaokul son sınıftayken Erdoğdu Gençlik Ekibi ‘lisanslı oyunculuk’ için Güneş’e talip oldu fakat babası ‘Yaşı çok genç’ dedi, vermedi! Bir yıl sonra Güneş artık büyüklerin grubunda turnuvalara katılmaya başlamıştı. Ağabeyi de ekipte olunca küçük kardeşe forvetten geriye çekilip kalecilik yapma işi düştü… Erdoğdu Gençlik Takımı’ndan ikinci sefer gelen teklife babası razı olunca 1967’de, 15 yaşında birinci kez ‘lisanslı futbolcu’ oldu. Genç Ulusal Ekip karması maçlarına çağrıldı; birinci sefer kent dışına çıkarak Ankara ve Mersin’e gitti. Bu ortada üzerine hayatı boyunca devam edeceği bir öbür sorumluluk aldı; aileye bakmak… Katıldığı turnuvadan birinci kazandığı para 50 liraydı. Bu paranın yarısını babasına verdi. Geri kalanını tuttu zira çantaya gereksinimi vardı; forma ve ayakkabılarını naylon torbayla taşıyordu…

Güneş, “Liseden itibaren hem okuyor hem aileye bakıyor hem de oynamaya çalışıyordum” diye devam ediyor: “Amatör olarak birinci sefer Trabzonspor’a 17 yaşımda geldim. Hastalanınca, beni bıraktılar. 18 yaşımda Akçaabat Sebatspor’da profesyonel oldum. Sonra büyük bedellerle Trabzonspor’a döndüm. Okulu hiç bırakmadım. O periyot öğretmen yahut subay olmak kıymetliydi. Ben de öğretmen olmak istiyordum. Lise mezuniyetinden sonra Karadeniz Teknik Üniversitesi’nde Fatih Eğitim Enstitüsü’nü kazandım. Anne ve babamın okuma yazması pek yoktu; üniversite mezunu olabilmek benim için ayrıcalık oldu…”

Üniversitede okumak ayrıcalık olmuş ancak hiç kolay olmamış… Güneş, sabahtan akşama kadar okul olduğundan öğle paydoslarını karnını doyurmak için değil antrenman için kullandığını anlatıyor: “Avni Aker Stadı’nın pistinde koşar sonra okula dönerdim. Okul ile mesken ortasında iki kilometre yolu yürürdüm. Koşullar oydu. Sabah bir simit yemek, çay içmek bizim için fevkalade bir olaydı. Bu anlattıklarım o günün imkansızlıklarından kaynaklanan külfetlerdi fakat bugün keyifli geliyor. Trabzonspor’a geldikten sonra futbolcu olacağım belirli olmuştu. Hem Ulusal Takım’daydım hem Trabzonspor’un en ağır ve başarılı dönemleriydi… Kurallar zorluk çıkardı fakat her zorluk da menfaat getirdi, daha başarılı olmamı sağlayan adımlar oldu.”

Şenol Güneş, eğitim enstitüsünden mezun olduktan sonra futbol mesleğine devam ederken birebir anda dört yıl Trabzon’un doruğunda bir köy ortaokulunda öğretmenlik yaptı… Öğretmenlik günlerinden anılarını şöyle anlatıyor: “1978’de başladım. Trabzon Karakaya Ortaokulu’nda birinci ve ikinci sınıf öğrencilerine tarih ve coğrafya anlatıyordum. Dersleri haftada iki güne ayırmıştım zira başka vakitler maçlar oluyordu. Öğlenleri idmana gidip geliyordum. Öğretmenlikle antrenörlüğün benzeyen tarafları var. İkisinde de yol gösteren şahıssınız. Coğrafya dersinde daima sorduğum bir soruyu sadece bir çocuk bilmişti.

Sınıfın en çalışkanı bilemedi, o bildi ancak ders notu zayıf. Neden o denli? Araştırınca ailesinde sorun olduğu ortaya çıktı. Zekası var fakat toplumsal ömrü onu engelliyordu. Çocuklarımızın hangi kurallarda yaşadığını anlamadan onlarla ilgili kanaat oluşturmak ve genelleme yapmak yanlışsız değil. Tıpkı şey oyuncular için de geçerli. Yetenekli bir oyuncu buluyorsunuz lakin karakterinin de güçlü olması lazım; kendi başına karar verebilecek, sorgulama yapabilecek… Bunu öğretmenlikte daha iyi görebildim. Kendimi hala öğretmen üzere görüyorum. Oyunculara bir şey verdiğimi hissettiğimde onlar da başarılı olduğunda bu en büyük sermaye oluyor, gururumdur benim…”

Şenol Hoca, bugün geçmişe baktığında sokakta ‘yokluk’ olarak görülebilen pek çok şeyin aslında varlık olduğunu anlatıyor: “Ben büyürken deniz tertemizdi.. Midye toplar, teneke içinde yerdik. Bugünse midyeyi gidip lüks lokantada yiyebiliyoruz. Meyve ağaçları vardı; incir, dut, zerzevat… Bakkalda zerzevat meyve satılmazdı o vakit, her şeyimiz organikti. Artık imkanım olmasına karşın çocuğuma o denizi, o meyveyi veremiyorum. Çocukluğumdaki yoklukların beni büyüttüğünü düşünüyorum. Kıyıda denizin vurduğu bir duvar vardı. Kışın deniz vurduğunda bazen altın, bakır üzere küçük modüller getirirdi. Biz de üstten görünce duvardan atlar, alır çıkardık. Dalgayla yarışırdık! Cam kırıklarını satardık. Zengin-fakir ayrımı yoktu. Samimi, keyifli bir ortam vardı. Çocukluğumu özlüyorum.”

Şenol Hoca’nın futbolculuk mesleğinde ‘limon kabukları’nın çok özel bir yeri var. Her şey bir limon kabuğuyla başlayıp limon kabuğuyla bitmiş… Nasıl mı? Anlatıyor: “Çocukken hamsi bolluğu vardı. Avlanma yöntemleri bugünkü üzere değildi. Bazen çok fazla olduğundan gübre olarak toprağa ekilirdi! Konutta hamsi yendiğinde sıkılan yarım limon sokağa atılırdı. Biz de o limon kabuklarıyla ‘top’ sektirir, maç yapardık. Yıllar sonra limon kabukları yeni bir başlangıca araç oldu. Futbolculuğun son devirlerinde berbat oynadığınız maç varsa, bırakmanız da isteniyorsa çeşitli protesto araçları vardır; limon, ayakkabı… Kelamlar yahut davranışla olan yansılar dışında ne vakit ki limon attılar gençliğimi hatırlayıp ‘Bırakmakta yarar var’ dedim. Son yılımda yaşım 35’ti. Belim rahatsızdı. İdarede bana olumsuz bakanlar var. Genç kaleciler önlerini kestiğimi düşünüyorlardı. Bir yandan da A Ulusal Takım’ın kaptanıydım. Büyük teklifler geliyordu lakin o his içerisinde en iyi yerde bırakmak istedim. Sene sonunda da jübile yaptım. Bırakınca bu sefer ‘Kaptan niçin bıraktın!’ dediler! Hoş bıraktığımı düşünüyorum; dorukta…”

Şenol Güneş, 1978-1979 döneminde 1112 dakika gol görmeyerek bir rekora imza attı. Pekala bir kaleci neler düşünür? Yalnızlık çeker mi ? Mesleğinin 20 yılını kaleci olarak geçiren Şenol Hoca:“Kalecilik aslında bana dayatılmıştı! Sonra sevdim. Ne iş yaparsanız yapın başladıktan sonra sahiplenin. Kaleci yalnızdır. Bütün oyuncuların formaları birebir, onunki farklıdır. Alanı sonludur fakat özgürsünüzdür… Herkes ardını dönüp oynar. Sen herkesi kucaklarsın. Sabırlı olmayı öğretir. Daima hazır olmak lazımdır; lakin kendini göstermek için öne çıkmak da hakikat değildir. Yerinde ve vaktinde yapmanız önemli! Sürpriz baş vuruşuna hazırlıklı olmalısınız, size atacağı köşeyi söylemiyor ki! Hayat da böyle!”

Şenol Hoca’nın antrenörlüğünde A Ulusal Grubu, Güney Kore’de 2002 Dünya Kupası’nda üçüncülük elde etmişti. Artık 2019’dan beri devam eden ikinci periyodunda Ulusal Takım’ı 2020 Avrupa Şampiyonası’na hazırlıyor. Heyecanlanmalı mıyız? Şenol Hoca, “Umut vermek istiyoruz ve bu umut var şu anda…” diyor: “Umut olmazsa memnunluk daima olmaz. Üzülmek için bahis çok. Üzülmemek için ortak pahalara sahip çıkmalıyız. 2002’de de Güney Kore’ye yalnız gittik. Gelirken kalabalıklaştık. Taraftardan halktan sevenler vardı fakat bugün o konuşmaları yapanlar giderken bizi yok sayıyordu. Dönerken var saydılar. Bu sefer de ‘Niye şampiyon olmadın!’ dediler! Ben tenkit yapanlara hürmet duyuyorum fakat hakaretleri kabul etmiyorum. Döndüğümüzde Taksim’de yapılan kutlama ortak pahaların paylaşımıydı; her çeşit insan hiçbir ayrım olmadan oradaydı… Benim özelliğim verdiğim bu mesajlardı.”

.

.