Stopajda kulüplere müjde değil, endişe!

AJANSSPOR-HABER

Ortalarında dört büyüklerin de olduğu yüzlerce kulüp, bir yıldır stopaj iadesi bekliyordu. Ödemenin yapılmamasının nedeni yönetmeliğin çıkmamasıydı. Kelam konusu yönetmelik 2020’nin son günü Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Buna nazaran sportmen fiyatlarına Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kesilen gelir vergisinin yüzde 70’i amatör branşlarda kullanılmak üzere kulüplere direkt iade edilecek. Geri kalan oransa şartlara bağlandı.

Ajansspor, 31 Aralık 2020’de yayınlanan ‘Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Gençlik ve Spor Bakanlığından:

ATLET FİYATLARINDAN TEVKİF YOLUYLA ALINAN GELİR VERGİSİ ÜZERİNDEN BELİRLENEN HİSSENİN ÖZEL HESABA AKTARILMASI, KULLANILMASI VE KONTROLÜ HAKKINDA YÖNETMELİK’i inceledi. İşte tüm ayrıntılar…

Yönetmeliğin çıkması kulüpleri sevindirse de çok kıymetli iki sıkıntıyla da karşı karşıya bıraktı. Öncelikle birtakım medya organlarında çıkan haber yanlışsız değil. Kulüpler iade edilecek stopajın yüzde 30’unu futbola harcayamayacak. Yönetmelikte bu türlü bir tabir yok. Bu yoruma neden olan sermaye şirketleri tabiri, yalnızca dernek ve şirket kulüpleri ayrımını ortadan kaldırmak için yapıldı.

Yönetmelikte kulüpleri en çok düşündüren mevzu iade edilecek stopaj fiyatının ne kadar olduğunun belirli olmaması. Evvelki periyotta stopajın tamamının iade edileceği net halde tanımlanırken bu kez o denli olmadı.

“Bu Yönetmelik; Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Futbol Federasyonu ve bağımsız spor federasyonlarına tescil edilmiş olan ve Türkiye’de faaliyette bulunan spor kulüpleri ve sportif alanda faaliyette bulunan sermaye şirketleri tarafından atletlere ödenen fiyatlardan tevkif edilerek ilgili vergi dairesine yasal müddetinde beyan edilen ve ödenen gelir vergisi meblağlarından, Gençlik ve Spor Bakanlığının talebi üzerine Hazine ve Maliye Bakanı’nca uygun görülen hisselerin, Gençlik ve Spor Bakanlığı ismine açılacak özel hesaba aktarılması, özel hesaba aktarılan meblağların kullanılması ve denetlenmesi ile uygulamaya ait yol ve asılları kapsar..”

Görüldüğü üzere ‘Hazine ve Maliye Bakanı’nca uygun görülen payların’ tabiri yer alıyor. Yani bakanlık isterse stopajın tamamını isterse belirli bir kısmını kulüplere iade edecek. Bir öteki handikap da iade edilecek stopajın yüzde 30’nun da memleketler arası muvaffakiyet kriterine bağlanmış olması. Yani kulüpler geçmişe nazaran çok daha düşük stopaj iadesiyle karşı karşıya bulunuyor.

Ortalama olarak bir Anadolu Kulübü yaklaşık 10-15 milyon lira stopaj iadesi alırken, bu meblağ dört büyüklerde 60 milyon liraya kadar çıkabiliyor.

Genel olarak ödenen toplam fiyatların yüzde 20’sine tekabül ediyor stopaj oranı.

Geriye kalan yüzde 30’luk kısmın kulüpler tarafından başka branşlarda kullanılması ise memleketler arası şampiyonlara atlet iştiraki ve derece üzere şartlar bağlandı. Evvelki yıllarda iade edilen stopaj (Maaş ve fiyatlardan yapılan gelir vergisi kesintisi), kulüpler tarafından profesyonel şubelere ve bilhassa de futbola harcanıyordu. Devlet bu suistimali önlemek için bir önlem aldı.

Buna nazaran Hazine ve Maliye Bakanlığı, parayı Gençlik ve Spor Bakanlığı ismine açılacak özel hesaba aktarılacak. Böylelikle kulüplerin parayı amatör branşlara harcayıp harcamadığı denetim edilecek. Kulüplerin stopaj iadesinden yararlanabilmesi için; hissesine düşen gelir vergisini vaktinde yatırması gerekiyor. Yönetmelikte, “Düzeltme beyannameleri hariç, pişmanlıkla verilen beyannameler de dahil olmak üzere yasal müddetinden sonra verilen beyannameler üzerinden tarh edilen gelir vergisi üzerinden hisse hesaplanmaz ve transfer yapılmaz” deniliyor.

Atletlere ödenen aylık fiyatın dışında, muvaffakiyet primi, maç başı fiyatı, imza parası, imaj hakkı da vergi gelirine tabi fiyat içinde yer alabilecek.

Para kulüplere nasıl aktarılacak? Yönetmelikte bunun tanımı şu biçimde yapıldı:

“- Gençlik ve Spor Bakanlığı, amatör spor kulüplerine aktarılmasını öngördüğü fiyatları münasebetleriyle birlikte üçer aylık periyotlar prestijiyle Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan (Muhasebat Genel Müdürlüğü) talep eder.

– Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca talep kıymetlendirilerek aktarılacak hisse belirlenir ve belirlenen hisse özel hesaba aktarılır.

– Gençlik ve Spor Bakanlığı özel hesabına aktarılan bu meblağların %70’i ödenen vergi fiyatlarıyla orantılı olarak amatör spor kollarında kullanılmak üzere ilgili patronun özel hesabına aktarılır. Kalan %30’u ise Gençlik ve Spor Bakanlığınca Ek: 2’de yer alan kriterlere nazaran puanlama yapılarak durumu uygun olan spor kulüpleri ve sermaye şirketlerine aktarılır.

-%30’luk hissenin aktarılması için Gençlik ve Spor Bakanlığınca bir komite oluşturulur ve bu kurul tarafından, yardımdan faydalanmak isteyen spor kulüpleri ve sermaye şirketlerinin durumları her yıl incelenir. Belirlenen kriterlere nazaran kurul tarafından yapılacak puanlama temel alınarak ilgili hisse spor kulüplerine ve sermaye şirketlerine aktarılır.”

Kulüplerin, yüzde 30’luk hissesi almasında memleketler arası puan çok değerli olacak. Buna nazaran yaz-kış olimpiyatları başta olmak üzere, paralimpik oyunları, Dünya ve Avrupa şampiyonası üzere milletlerarası şampiyonlarında atletleri derece yapan kulüpler yüksek puanlar alacak. Örneğin son yapılan; 2016 Yaz-Kış Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları’nda madalya alan her bir atlet için kulübüne en yüksek puan olan 500 puan verilecek.

Kulüplerin hesabına yatırılan para kimlere nasıl ödenecek? Yönetmelik, brüt olarak ödemelerin nasıl yapılacağına şu biçimde düzenliyor:

“-Sporcu, çalıştırıcı ve başka spor elemanlarının, sportif faaliyetlerine ait iaşe, ibate, seyahat, sıhhat, eğitim-öğretim harcamaları ile amatör spor kısımlarına ait hazırlık kampları, karşılaşma, materyal ve ekipman, federasyon vize, lisans, tescil ve iştirak harcamaları, için kullanılır.

– Amatör spor kollarında sportif faaliyet gösteren atletlere, bunların çalıştırıcılarına ve başka spor elemanlarına yapılan fiyat ve fiyat sayılan ödemeler, her bir sportmen, çalıştırıcı ve öbür spor elemanları için, yıllık olarak 193 sayılı Kanunun 103 üncü hususunda yazılı tarifenin üçüncü gelir diliminde yer alan ve ilgili yılda fiyatlar için geçerli olan meblağın üç katını aşamaz.

– Bakanlık özel hesabından patron özel hesabına aktarılan fiyatlar ile bu hesaptan yapılan harcamalar, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gelir, masraf, indirim yahut maliyet olarak dikkate alınmaz.

-İşveren özel hesabına aktarılan meblağların, nemalandırılması, harcanması ve bunlara ait her türlü kayıt ve muhasebe süreçleri, ilgili spor kulübü derneği yahut sermaye şirketinin kayıt ve muhasebe süreçleri içerisinde ayrıyeten izlenmesine imkân sağlanacak biçimde tutulur.”

Yönetmelik, atletler, çalıştırıcılar vs’ye ödenecek fiyatlara 193 sayılı Vergi Kanunu’nun 103 hususuna nazaran kısıtlama getiriyor ve bu husustaki 3. vergi diliminin 3 katının aşılamayacağına dikkat çekiyor. Pekala üçüncü dilimdeki fiyatlar yüzdelik oran nedir?

Yüzde 27’lik dilime tekabül eden gelir vergisine tabi bu fiyatlar de şöyle:

98.000 TL’nin (130.000 TL) 40.000 TL’si (53.000 TL) için 7.100 TL (9.400) TL) (ücret gelirlerinde 148.000 TL’nin (190.000 TL) 40.000 TL’si (53.000 TL) için 7.100 TL), (9.400 TL) fazlası.

Kulüpler yüzde 70’lik gelir vergisi iadesini emel dışı kullanırsa ne olacak? Bakanlık ödenen parayı geri alacak:

Yönetmeliğin ilgili unsuru şu formda:

-Spor kulübü ve sermaye şirketi özel hesabına aktarılan fiyatların maksat dışı kullanıldığının tespit edilmesi halinde, maksat dışı kullanıldığı tespit edilen fiyatlar; ilgili spor kulübü ve sermaye şirketinden ilgili mevzuatı uyarınca geri alınır.

Pekala bakanlık kontrolü nasıl yapacak? Yönetmeliğin 13. unsurunda bu husus şöyle anlatılıyor:

– Özel hesaba ait bir yıl içerisinde yapılan tüm süreçler, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından belirlenecek komite yahut komiteler tarafından yılda en az bir sefer denetlenir. Kelam konusu kontrollerin izleyen yılın sonuna kadar bitirilmesi temeldir. Kontrol raporu, Hazine ve Maliye Bakanlığı (Muhasebat Genel Müdürlüğü) ile Gençlik ve Spor Bakanlığına sunulur.

– Kontrollerde, patron özel hesabında toplanan kaynağın; belirlenen temeller çerçevesinde ve Kanunun hedefine uygun olarak kullanılıp kullanılmadığı detaylı olarak kıymetlendirilir.”

Yasal ikaz: Bu haber Ajansspor.com tarafından yazılmıştır, kaynak gösterilmeden kullanılamaz.