“Volkan Demirel için Galatasaray taraftarıyla tartıştım”

Ünlü piyanist Burçin Büke, Radyospor’da yayınlanan Sporun Notaları programında Emrah Karalinç’in sorularını yanıtladı ve dikkat çeken tespitlerde bulundu. Spor ve müziğin bir ortada olduğu programda soruları yanıtlayan Büke, yaşadığı kimi değişik anıları da paylaştı. Nasıl piyanist oldu? Spora olan bakış açısı nasıl? İşte Burçin Büke’nin spor ve sanatla ilgili tespitleri :

Ailesinde birçok piyanist olan, bunun yanında kendisini sokak çocuğu olarak tanımlayan, futbol topunun peşinde koşturan biri olarak tanımlayabilirim. 20 yıl yurt dışı maceram var. Daima piyano ile yaşayan biriyim. Babam ablama piyano almıştı. Ablam sıfır yetenek (gülerek). Ben de piyano tuşlarına basıyordum. Babam da bana piyano aldı. Babam sabırla piyanoyu gösterdi. Altay’ın altyapısında oynadım. Futbol mu, piyano mu diye babam sordu. Piyanoyu seçtim. Hakan Biçici, Erhan Önal üzere isimlerle top çevirmişliğim var.

Bir piyanistin piyanodan uzaklaşmaması gerekir. Uzaklaştığınızda komşunuz bile sizin uzaklaştığınızı anlar. Sabah amatör üzere piyano başına oturup akşam profesyonel halde kalkmam lazım. Ben oldum dememek lazım. Dünyada birçok ünlü ve başarılı piyanistler var. Eşim için de kolay bir durum yok. Bir gün eşim düş görmüş. “Bir düş gördüm. Piyano çalıyordum” demişti. Komşularım konçertolarımı ezbere biliyor. Klasik Batı müziği dışında öbür projelerim de var. Gece 3’te yatıp sabah 6’da kalkmak güç. Evliyseniz eşinize bağlı bir durum. Eşim bana çok iyi katlanıyor. Ona teşekkür ediyorum.

Ben sporun her türlüsünü takip ediyorum. Yüzme, atletizm, tenis ve voleybolu seviyorum. Son vakitlerde futboldan biraz sıkılmaya başladım. Premier Ligi izlediğimde maç 0-0 bitse bile sıkılmıyorum. Spor çok özel bir yerde. Ben Karşıyaka’da doğduğum için Karşıyakalıyım. Göztepe’yi de destekliyorum. Almanya’da yaşadığım için 3 büyüklerden Galatasaray’a sempatim var. Lakin Galatasaray kupa alınca aylarca bağırmıyorum. Fanatik değilim. Fenerbahçe Beko’yu çok beğeniyorum. Karşıyaka’nın da bende başka bir yeri vardır. Çok güçlü bir potansiyeli var. İlla ki toparlanacaklardır.

Son 10 yıldır futbolda bir iyiye gidiş var. Futbolcuları iyi yönlendiren menajerler oluyor. Genç futbolcular eskiye nazaran daha farklı. Evvelki futbolcu hayatlarıyla bugünkü farklı. Şimdikiler makine üzere. Düzgün bakıyorlar kendilerine. Futbol da çok değişti. 15 dakika koşup, 75 dakika yürüyorlardı. Artık ise izlerken yoruluyoruz. Günümüzdeki futbolcular daha fazla para kazanabiliyor. Kendilerine bu devirdeki futbolcular daha iyi bakıyor fikrindeyim.

Ülkemizde bir spor kültürü eksikliği var. Bizden daima birer tane çıkıyor. Bir kulvarda 10 tane madalya alan güreşte olur. Bir tenisçimiz parlıyor, bir okçumuz parlıyor. Okçuluk da dışarıdan görüldüğü üzere kolay değil. Ok gereçleri de o kadar ucuz değil. Oğlumdan biliyorum. Tabi ki profesyonelce desteklenmeleri gerekiyor. Öbür branşlara televizyonların daha fazla ehemmiyet vermesi gerekiyor. Curlingi de kimse bilmiyordu. Foça’da bir köyde herkes kahvede okey oynarken, curling açıktı (gülerek). Hiç kimsenin dikkatini çekmiyordu. O denli komik bir durum da var tabi.

Futbolda problemler bitmiyor. Bu sene VAR çok konuşuluyor. Daima cezalar, açıklamalar… Kısır bir döngü. Lakin VAR kararlarını çok garipsiyorum. Bir sürü hakem karar veremiyor. Bu sıkıntılar daima olacak üzere görünüyor. Sıkıntıların olması da belirli bir heyecanı da getiriyor. Futbolda kusurların olmasını doğal buluyorum. Yanılgılar olsun. Yanılgı olmadan olmaz. Biz birtakım şeyleri bozmayı çok seviyoruz. Kurup, çabucak bozuyoruz. İnanılmaz yetenekli bir toplumumuz var aslında. Kolay olan bir şeyi çarçabuk bozuyoruz. Avrupalılar, köylerinde bir şenlik yapıyorsa 20 yıl birebir formda devam ediyor. Lakin bizde bir şenlik başlar, kirazdır, sonra şeftali olur. Bizim halkımız tartışmaları seviyor. Gerginlikten beslenen bir yapımız var.

Biraz sıkıcı bir cümle olabilir ancak Galatasaray ve Fenerbahçeliler yan yana oturuyordu. Yıllar evvel bunu yaşamıştım. Bizdeki taraftarlar fanatik. Ben mesela Volkan Demirel’i tanıyorum ve çok da seviyorum. Bir sefer yemekte konuştuk. “Yanımdaki adam sana nasıl küfrediyor” dedim. Volkan Demirel de, ”Ağabey zati olağan. Artık küfür etmelerine alıştım. Maalesef böyleler” demişti. Volkan için Galatasaray taraftarlarıyla tartışmıştım. Fanatiklik eğitim sistemiyle de alakalı. Avrupa’da da en ucuz yerlere dazlaklar gelir. Yan tribüne geçince Bach’ın, Beethoven’ın yanına oturmuş üzere olabiliyorsunuz. Bence biraz eğitimle de alakalı.

Almanya’da yaşayan, üçüncü nesil artık Türk değil. Baba ve annesi Türkçe konuşuyor fakat çocuk Alman üzere yetişiyor. Almanya’daki Türk kökenli oyuncuların ulusal gruba kazandırılamamasında öbür birilerinin de parmağı olabilir. Ortacılar, menajerler, yöneticiler işin istikrarını bozuyor olabilir. Kaybettiğimiz çok Türk var o denli. İkilemin ortasında kalıyorlar ve niyetleri değişiyor. Futbol seçicilerinin de bir taraf olduğunu düşünüyorum. Herkes kendini düşünüyor. Almanya’da öbür bir hayat var. Oradaki Türkler ile buradaki Türklerin bakış açısı ortasında farklar var. Almanya’da çok sevdiğim 2 abim var. 30 yıldır oradalar ve 5 dakika Almanca konuşamıyorlar. Kasabı birebirdir, berberi birebirdir. Daha çok futbol maçı izler, okey oynar. 30 sene Almanya’da kalıp Almanca konuşamayan insanların da özel yeteneğe sahip olduğunu düşünüyorum (gülerek).

Çocuğun okul eğitiminden sonra devlet takviyesi görebilmesi gerekiyor. Devlet takviyesi olmazsa bir çöküş başlar. Almanya’da hiç fiyat vermeden okulunuzda okuyabiliyorsunuz. Bir köye gittiğinizde nitelikli şenlik olduğunu görebiliyorsunuz. Yurt dışından geldim. Yılda 130-140 konser veriyordum. Türkiye’ye geldiğimde birinci 3 sene bir tane konser yapamadım. Telefonum çalmadı. Türkiye’de herkes kendi kurmuş. Büyük şenliklerde de hala o denli olduğunu düşünüyorum. Daima birebir piyanistler olmamalı. Yurtdışında senin nereli ya da kimin yakını olduğuna bakmıyorlar. Menajerim Amerikalıydı. İtalya’daki bir yarışta beni gördü. Amerika’da piyanist mi kalmadı da beni aldılar? Yeterliysen seni orada alıyorlar. Nereli ya da kimin yakını olduğuna bakmıyorlar.

Bizim piyanist açısından meselemiz yok. İdil Biret 5 kıtada çaldı. Fazıl Say çok iyi arkadaşım. Gülsin Onay… Sorun Türkiye’de. Burada değişik bir sistem var. Yaklaşık 10 yıldır benle iyi geçiniyorlar. Ancak 20 yaşındaki bir piyanist geldiğinde bunu yaşayacaktır. Çabucak çabucak her yerde çiftlik sistemi var. Bunun düzelmesi gerekir.

Enstrüman çalamayan şef olur, makus bir kemancı şefliğe döner (gülerek). Latife yapıyorum tabi. Anlayış stili yavaş olan beşerler beni kenara ittiler. Şeflikte bir kez deneyim gerek. Arturo Toscanini’nin 60 yaşında yönettiği senfoni ile 20 yaşındaki bir olabilir mi? Olamaz. Valeri Gergiyev mesela yaşayan bir efsane. Sanıyorum Münih’te. Onun dışında Ray Charles’a çalmıştım Almanya’da. “Yahu Ray Charles esasen piyanist. Ben neden çalayım” demiştim. Aslında çok az çalarmış. Temel kümenin piyanisti çalarmış. Eski Alman popçu Nena ile çalıştım. Ermeni kemancı Orta Malikian ile çalıştık. Büyük bir kemancıdır. Sahnede taklalar atan, sıçrayan Paganini çalan çılgın bir kemancıdır.

Klasik’ten Caz’a projesini başlattım. Avrupa’dan gelince koşturuyorsunuz şenliklerde çalmak için. Türkiye’ye geldiğimde bana, ‘Projeniz ne?’ diye sormuşlardı. Ben de ne projem olacak ki? Projem; Bach çalmak, Beethoven çalmak demiştim. Sonradan uyandım ben. Demek ki bir başlık vermek lazımmış. Klasik’ten Caz’a üzere. Aslında ben caz piyanisti değilim. Klasikten başlayıp Chopin ile Mozart, Beethoven, geriden The Beatles, Duke Ellington’a kadar ortaya da bir 1-2 kendi bestemi soktum. Bu 7-8 sene sürdü. Bunu proje manasında düşünmemiştim. Müzik yapmayı düşünüyoruz zira. Lakin Türkiye’de bir proje çılgınlığı var. İçeride ne çaldığın aslında kıymetlidir. Proje buydu. Hala daha bu projeyi yapıyorum tabi.

Ülkemizdeki salonlar kâfi değil. İstanbul’da milyonlarca insan yaşıyor. Zorlu’da hoş bir merkez oluşturulmuş. Taksim’deki AKM’nin açılıp senfoni orkestrasının yerleşmesi lazım. Turist arkadaşlarım Türkiye’ye geldiğinde, “Bu gece hangi operayı izleyelim?” diyor. 400-500 kişilik salona orkestra çıksa seyirciyi dövebilir. Fakat İzmir’de Adnan Ahmed Saygun Salonu, nefis bir salon. Tabi ki daha büyük salonlara gereksinimimiz var. İstanbul’da temeller atılmış. İnşallah o da biter.

Konser salonuna her vakit erkenden gidemiyorsunuz. Havaalanından direkt salona geçtiğimiz oluyor. O anda seyirciler içeri girmiş oluyor. İdil Biret’in dediği üzere, “İyi piyano ya da berbat piyano yoktur. Düzgün piyanist ya da berbat piyanist vardır” cümlesini kurabiliriz. Son dakikada piyano berbatmış diyemezsiniz. Ben büyük bir firmanın sanatkarı olduğum için çok fazla sorun yaşamıyorum.

İlhan Şeşen, büyük Fenerbahçeli ağabeyimizdir. Birlikte çalışıyoruz. Güvenç Dağüstün, Celil Nalçakan çok yakın dostlarım. Yurtdışında çok değerli konserlerimiz oluyor. Almanya’nın en iyi kemancısı, İngiltere’nin en iyi opera sanatkarı ile mesela projelerimiz oluyor.

Ben inanılmaz Bach dinleyicisiyim. Lakin çok iyi Bach çaldığımı düşünmüyorum. Şayet Bach olmasaydı hiçbir şey olmazdı. Bach müziğin babasıdır derler. Herkesin, 1 gün de olsa Bach dinlemesini tavsiye ediyorum.

Radyospor’u hiç sevmiyorum (gülerek). Latife bir yana çok dinliyorum. Bir gün konserden evvel, kulaklık takıp Radyospor dinliyordum kuliste. Dalmışım. 3 sefer çalan konser gongunun ikisini pas geçmişim. Kapıyı biri yumrukladı ve sahne dedi. Üstümde tişört ve altımda eşofman vardı. Radyospor’un progamcılarını çok samimi buluyorum. Radyospor iyi ki var. Yurt dışında havaalanı-otel-konser salonu üçgeni içindeyiz. Radyospor benim yanımda iyi bir ses oluyor.